Procesi sekret në Vatikan! Hapat, ja si zgjidhet Papa i ri

6 Maj 2025, 11:59 / BOTA ALFA PRESS

Procesi sekret në Vatikan! Hapat, ja si zgjidhet Papa i ri

Procesi për zgjedhjen e kreut të Kishës Katolike Romake është një proces sekret i njohur si Konklavë, që do të thotë “çelës” në latinisht – një referencë për faktin se në të kaluarën kardinalët mbylleshin në një dhomë derisa të zgjidhej Papa i ardhshëm.

Papa i ri zgjidhet nga kardinalët, duke ndjekur një proces të ndërlikuar që i ka rrënjët në Mesjetë.

Që atëherë, rituali ka ndryshuar në disa aspekte, me versionin më “modern” të rregulloreve që u shkrua nga Papa Gjon Pali II në vitin 1996. Disa modifikime të vogla u bënë më vonë nga Papa Benedikti XVI.

Pasi të vendoset data për thirrjen e Konklavit – në këtë rast, 7 maj – kardinalët mblidhen në Kapelën Sistine, kapelën e Pallatit Apostolik, rezidencën zyrtare të Papës, në Qytetin e Vatikanit.

Për t’u zgjedhur një papë duhet të marrë 2/3 e votave, gjë që e bën procesin të vështirë dhe shpesh kohëkërkues.

Edhe pse formalisht çdo burrë katolik mund të zgjidhet papë, në praktikë përzgjedhja e papës së ri bëhet përmes Kolegjit të Kardinalëve – ose të paktën kështu ishte nga viti 1379 deri në zgjedhjen e Papa Françeskut në vitin 2013. Vetëm kardinalët nën moshën 80 vjeç kanë të drejtë vote, që do të thotë se nga një total prej 250, vetëm 135 hierarkë marrin vendimin përfundimtar për papën e ardhshëm.

Edhe pse disa kardinalë jetojnë dhe punojnë në Vatikan, shumica e tyre banojnë në vende të tjera anembanë botës dhe janë të detyruar të udhëtojnë në Romë për Konklavën, përveç nëse kjo është e pamundur për shkak të një problemi shëndetësor ose ndonjë pengese tjetër serioze.

Procesioni drejt Kapelës Sistine

Mëngjesin e thirrjes së Konklavit, kardinalët mblidhen për një meshë të veçantë në Bazilikën e Shën Pjetrit. Pasdite, ata shkojnë në Kapelën e Shën Palit, të veshur me rrobat zyrtare të katolikëve, dhe pastaj ecin drejt Kapelës Sistine, duke kënduar “Veni Krijuesi”.

Hapi i parë në proces është betimi i sekretit, të cilin e bëjnë të gjithë kardinalët përpara se të fillojnë votimin për të zgjedhur një papë të ri. “Dhe unë (emri) Kardinali (mbiemri) premtoj, lidh dhe betohem.” «Si dëshmitar im, Zoti dhe këto ungjij të shenjtë që i prek me dorën time», thotë secili kardinal, sipas radhës së vjetërsisë. Më pas, Mjeshtri i Liturgjive Papale jep urdhrin “extra omnes”, duke përjashtuar nga hapësira e shenjtë ata që nuk kanë të drejtë vote. Kjo është hera e fundit që i shohim kardinalët derisa të zgjidhet Papa i ri.

Votimet zhvillohen në mëngjes dhe pasdite, në dy seanca të ndryshme.

Nëntë kardinalë zgjidhen rastësisht, të cilët marrin role specifike në çdo seancë: tre persona në rolin e vëzhguesve mbikëqyrin votimin, tre infirmarie, siç quhen ndryshe, mbledhin votat e pacientëve dhe tre recensues që konfirmojnë rezultatet.

Pasi të gjithë kardinalët të kenë votuar, auditorët vazhdojnë me numërimin, ndërsa recensentët më pas konfirmojnë rezultatin e tyre. Nëse një kandidat merr 2/3 e votave, atëherë zgjidhet Papa i ardhshëm.

Deri në katër votime mund të mbahen gjatë katër ditëve të para të konklavës – dy gjatë seancës së mëngjesit dhe dy gjatë seancës së pasdites.

Në ditën e pestë, nuk votohet, në mënyrë që kardinalët të mund të luten, të reflektojnë dhe të angazhohen në diskutime joformale midis tyre.

Të nesërmen, votimi fillon përsëri, duke vazhduar për shtatë raunde të tjera derisa të ndërpritet përsëri. Nëse një Papë ende nuk zgjidhet, atëherë kardinalët mund të vendosin të zhvillojnë një votim midis dy kandidatëve më të njohur nga zgjedhjet menjëherë paraprirëse. Në këtë rast, kërkohet një shumicë e thjeshtë.

Tymi sinjalizon rezultatin e votimit

Për ata që presin jashtë Kapelës Sistine, e vetmja “shenjë” se si po ecën procesi është djegia e fletëvotimeve pas çdo seance. Djegia e fletëve të votimit filloi në vitet 1800, megjithatë praktika e tymit të bardhë ose të zi është më e vonë, pasi u zbatua për herë të parë nga Konklava e vitit 1903.

Brenda Kapelës Sistine, Dekani i Kolegjit të Kardinalëve e pyet Papën e ri nëse e pranon zgjedhjen e tij dhe i kërkon të zgjedhë emrin e tij papnor. Papa i zgjedhur më pas vesh rrobat tradicionale papnore në Dhomën e Lotëve – një hapësirë ​​e vogël pranë Kapelës Sistine – dhe shugurohet. Kur ai kthehet, lexohet një lutje e shkurtër dhe kardinalët i bëjnë homazhe.

Në të njëjtën kohë, Kardinali Protodiakon i Kolegjit të Kardinalëve shfaqet në ballkonin e Bazilikës së Shën Pjetrit dhe shpall, duke folur në latinisht: “Annuntio vobis gaudium magnum; Habemus Papam!”, që do të thotë “Ju njoftoj me gëzim të madh se kemi një papë!”.

Pak më vonë, Papa i ri del në ballkon – i rrethuar nga perde të kuqe – dhe vazhdon të japë bekimin e parë apostolik, të njohur si Urbi et Orbi (Për Qytetin dhe Botën).

Dhe kështu përfundon procesi i ndërlikuar i Konklavit.

Në ditët në vijim, Papa i ri do të marrë pjesë në ceremoninë e inaugurimit, e cila zakonisht zhvillohet në Bazilikën e Shën Pjetrit, përpara se të marrë detyrat e tij si kreu i Kishës Katolike.

 

Po ndodh...