FLASH NEWS
The Battle of Theth is won in state offices
2025-07-11 22:22:09 / IDE
A few years ago, almost a decade ago, I tried with many of my friends to make, even privately, an urban plan for my village and then offer it to the municipality as a kind of manual for the development of the village. No one would take it on. The municipality, no, no. They would always send me a guy who dealt with public relations and say: “What problem do you have?” I had no problem. But I needed an urban plan that would draw the road for every neighborhood of the village, so that it would have access and show where it should be developed for those who wanted to return.
One day, turning this into a problem, someone found me a 1987 urban plan of the village, in the archives of the District Council in Gjirokastra. It was in tracing paper, partially damaged, but readable. I scanned it and repaired it and saw that it was extraordinary. No architect among my friends who took it would have been able to do it the way a topographer from the communist era had done it, assisted by the district urban planner. As early as 1987, he had calculated where the part of the village could be developed for housing, where for entertainment and tourism, and had exploded the isolated areas of the village that were still covered in thorns, giving life to the surrounding streams and banks.
Since that day, I still have not received an answer from anyone whether this plan is in force, whether it still has legal force and whether it can be “updated”. I am not talking about permits, because with the bureaucracy that exists to obtain permits in the village, no one goes to get them. It is easier to face a battle of wills with the FNSH than a battle of letters with the urban planning offices in the districts or in Tirana.
What is happening in Theth is a first film that will be repeated in the future, there and in other places with high tourist potential. The reason is not only the reluctance of the residents of the area to build wherever they can, but also the Albanian state.
That areas with tourist potential should be protected from unauthorized construction, even with weapons, is beyond debate. The problem is that force is used as a principle when a stable order is violated, but we do not yet have a rule.
What Albanian villages lack is a detailed urban plan, yellow village lines, and the guarantee that the plan does not change and is long-term.
That photo of the Church of Theth and the iconic field in front of it has been the postcard of the Albanian Alps for 100 years. Since the time of Edith Durham, it has been posted everywhere in the world when talking about northern Albania. Of course, it should be preserved that way.
But tourism, on the other hand, wants answers.
And Albania needs an Urban Planning Code with three-fifths of the vote for areas with tourist potential, that is difficult to change.
Për 35 vjet, Thethi e meritonte një plan urbanistik të konsoliduar, të vendosur në qendër të fshatit, në një hartë gjigande ku t’u tregohej të gjithëve ku ka mundësi të ndërtohet dhe çfarë të ndërtohet. Me siguri që dhe po t’ia kishe kërkuar qeverisë gjermane, do ta bënte falas, do të sillte arkitektin më të mirë pa lekë. Kjo, së paku, do frenonte ëndërrimtarët e shkatërrimit dhe do t’i përballte banorët vetëm me burokracitë e lejeve të ndërtimit.
Por minimumi, Shqipëria ka nevojë të ketë një plan urbanistik të konsoliduar në çdo fshat, mundësisht të bërë publik në qendër të fshatit, për t’u treguar të gjithëve se kush do të ndërtojë, do të ndërtojë në këto vende dhe në këtë mënyrë. Kjo heq koston e lartë të lakmisë dhe shëmtisë urbane që pjell interesi i lartë për turizmin në ato zona, por nga ana tjetër e bën edhe të parashikueshëm zhvillimin, pasi tregon ku duhet të lihen rrugët, ku duhet të jenë ndërtesat e fshatit dhe ku objektet me destinacion turizmin apo jetën sociale.
Kjo nuk është se mund ta frenojë tërësisht fenomenin e ndërtimeve pa leje, por do të ulë shumë kostot e atyre që u ikën dëm mundimi për gjëra të mëdha dhe të shëmtuara.
Së dyti, masat represive dhe sidomos shqiptimi i gjobave të frikshme dhe ndërtimi i një aparati mbikëqyrës represiv është një arsye e fortë për ndërtime pa leje, pasi inspektorët hajdutë i përdorin ato gjoba për t’i frikësuar njerëzit dhe për t’i rrjepur.
Greqia, e cila ka mentalitet të përafërt me ne për ndërtimet pa leje, e ka zgjidhur duke e thjeshtuar ligjin e ndërtimit pa leje. Sipas ligjit, ai që ndërton në tokën që nuk e ka të vetën, ndërtimi i kalon pronë të zotit të tokës. Nëse ai është privat, e merr ai; nëse është shteti, e merr shteti. Pra, ia merr 100 për qind pronën, nuk hyn në negociata, gjoba, përqindje etj. Kaq mjafton që askush të mos harxhojë asnjë lekë për “tokë të zënë”.
Kjo e shoqëruar me planin urbanistik, që ata që e kanë tokën e tyre ta dinë se ku dhe çfarë duhet të ndërtojnë, e lehtëson procesin, pasi në fund të fundit, ky i dyti ka nevojë për legalizim urbanistik, por jo për pronën.
Dhe së fundmi, përsëri, i vetmi mjet që të na shpëtojë nga mbrojtja me armë nga ndërtimet pa leje, është liberalizimi dhe rregullimi i jetës në fshat. Lehtësimi i procedurave për të marrë leje, dhënia e tyre nga zyrat urbanistike të bashkive me një procedurë të thjeshtuar dhe projekte të imponuara nga vetë bashkia sipas një kodi urbanistik për fshatrat, ku përfshihet identiteti i zonës dhe tipologjia e ndërtimit, do t’i çojë gjithë njerëzit drejt ligjshmërisë. Dhe kjo do të na shpëtojë nga mbrojtja me armë të territorit prej zaptimeve dhe ndërtimeve pa leje.
Ndryshe, këtë betejë do ta shikojmë çdo vit, pasi njerëzit, në fund të fundit, duan të zhvillojnë pronat e tyre dhe, kur nuk u jep zgjidhje shpejt dhe qartë, do bëjnë ato marrëzira që kanë bërë në Theth.
Regulating the procedures for building permits in the village, drafting an urban plan for each village, not by tender, but by the respective municipalities, based on old studies, simplifying permits and removing repressive measures that are in the hands of thieving inspectors, will relax the relationship of the village residents with the territory and the state, where they are still not an accepted part of it, as they are still treated as second-class residents.
Happening now...
The Ukraine summit that ignored the tough questions
Nga Owen Matthews, SPECTATOR
ideas
top
Alfa recipes
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128